Masz kredyt we frankach szwajcarskich i rozważasz spór z bankiem? Przeraża Cię dokumentacja i analiza zapisów w umowie kredytowej? Trudno Ci zrozumieć różnice między rodzajami kredytów w CHF? Porównujemy kredyt frankowy denominowany oraz indeksowany.
Czym jest indeksowany kredyt frankowy?
Kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego to zobowiązanie, w którym bank przyznaje kredyt w złotówkach, ale jego wartość uzależniona jest od zmiennych kursów CHF. W praktyce wygląda to tak, że kredytobiorca wnioskuje np. o 300 000 zł na mieszkanie i dokładnie tyle dostaje na konto. Saldo zadłużenia bank przelicza na franki według kursu z dnia wypłaty, co wpływa na sposób rozliczenia kredytu. Oznacza to, że osoba, która zaciągnęła kredyt, spłaca go w złotówkach, ale jej dług rośnie lub maleje w zależności od tego, jak zmienia się kurs franka.
Jeśli frank drożeje, to mimo regularnych spłat saldo zadłużenia może być wyższe niż w dniu podpisania umowy. Działa to też w drugą stronę – jeśli frank spada, kredyt staje się tańszy, choć w praktyce rzadko się to zdarzało. Ostatecznie rata zobowiązania może znacząco wzrosnąć. Szacunkowo kredytobiorca może zapłacić więcej, niż początkowo zakładał nawet o 80%. Kredyt indeksowany był częściej wybierany przez osoby, które chciały dokładnie wiedzieć, jaką kwotę w złotówkach otrzymają na zakup nieruchomości. Nie było ryzyka, że bank wypłaci mniej, niż wnioskowano.
Jak działa denominowany kredyt frankowy?
W przypadku denominowanego kredytu frankowego podpisuje się umowę, w której kwota kredytu jest określona we frankach szwajcarskich, ale wypłata następuje w złotówkach. Bank przelicza kredyt po kursie obowiązującym w dniu wypłaty i jeśli w międzyczasie kurs franka wzrósł, oznacza to, że kredytobiorca dostanie mniej złotówek, niż pierwotnie zakładał. To sprawia, że osoba zaciągająca takie zobowiązanie ma mniej środków np. na zakup mieszkania, ale saldo kredytu w CHF pozostaje niezmienne. Zmienia się natomiast jego odpowiednik w złotówkach oraz wysokość miesięcznych rat.
Dlaczego klienci decydowali się na denominowany kredyt frankowy? Czasem zależało to od strategii banku, który oferował niższą marżę, co mogło wydawać się korzystniejsze na pierwszy rzut oka. Denominowany kredyt we frankach był atrakcyjny dla tych, którzy zakładali, że kurs franka nie wzrośnie w krótkim czasie przed wypłatą. Jeśli kurs by spadł, można było otrzymać więcej złotówek, niż przewidywano.
Co zrobić z kredytem frankowym denominowanym i indeksowanym?
Obecnie polskie banki nie udzielają kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich. Ta praktyka została wstrzymana po tym, jak okazało się, że banki zawierały umowy zawierające wadliwe konstrukcje. Nie zmienia to faktu, że posiadacze kredytów frankowych, zarówno denominowanych, jak i indeksowanych, nadal stoją przed wyzwaniem związanym z ryzykiem kursowym oraz koniecznością spłacania wyższych rat. Przedstawiamy trzy podstawowe działania, jakie może podjąć frankowicz.
- Pozew o unieważnienie umowy – kredytobiorca może walczyć w sądzie o unieważnienie umowy, co w praktyce oznaczać może zwrot wszystkich wpłaconych rat przez bank oraz oddanie przez kredytobiorcę tylko kwoty, którą faktycznie pożyczył, a tym samym całkowite zakończenie zobowiązania.
- Odfrankowienie kredytu – możliwe jest usunięcie klauzul walutowych z umowy i przekształcenie kredytu na złotowy z pierwotnym oprocentowaniem, co prowadzić może do zmniejszenia zadłużenia.
- Ugoda z bankiem – niektóre banki oferują przewalutowanie kredytu na złotówki lub inne sposoby zmniejszenia długu, ale warto dokładnie sprawdzić, czy to się opłaca.
Warto dodać, że w styczniu 2025 roku Rada Ministrów przedstawiła projekt ustawy mającej na celu odciążenie sądów i przyspieszenie postępowań dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Miejmy nadzieję, że faktycznie nowe przepisy pomogą frankowiczom w walce o swoje prawa.
Wybór między kredytem indeksowanym a denominowanym zależał m.in. od oferty banków i potrzeb kredytobiorcy. W praktyce ci, którzy chcieli mieć pewność co do otrzymanej kwoty w złotówkach, wybierali kredyt indeksowany, a osoby liczące na korzystny kurs franka decydowały się na kredyt denominowany. Wiele osób jednak nie zdawało sobie sprawy z konsekwencji takiej decyzji, a dodatkowo część umów zawierała niekorzystne zapisy. Skontaktuj się z nami, jeśli potrzebujesz wsparcia prawnego.
