Umowa o dzieło to popularny sposób nawiązywania współpracy. Bywają jednak sytuacje, kiedy strony mogą lub muszą rozważyć odstąpienie od umowy. Jakie przepisy regulują ten proces? W jakich okolicznościach można to zrobić i kto ma takie prawo? Czytaj dalej, a my wyjaśnimy, kiedy odstąpienie od umowy o dzieło jest możliwe i jak tego dokonać, aby postępować zgodnie z prawem.
Kiedy można odstąpić od umowy o dzieło?
Odstąpienie od umowy o dzieło jest możliwe w określonych przepisami przypadkach, jednak nie można tego zrobić bez powodu. Najważniejszym dokumentem regulującym tę kwestię jest Kodeks cywilny, a dokładniej jego artykuły dotyczące umów o dzieło (art. 627 i kolejne). Co istotne, nie jest ona regulowana przez prawo pracy, co oznacza, że nie stosuje się do niej przepisów Kodeksu pracy. Strony umowy mają więc większą swobodę w kształtowaniu jej warunków, ale również muszą liczyć się z innymi regulacjami wynikającymi z Kodeksu cywilnego.
Niewykonanie lub nienależyte wykonanie dzieła
Jednym z najczęstszych powodów odstąpienia od umowy o dzieło jest niewykonanie lub nienależyte wykonanie dzieła. W praktyce oznacza to, że jeśli zleceniobiorca nie spełnił ustalonych wymagań, według prawa kontraktowego, zleceniodawca ma prawo odstąpić od umowy. Przykładem może być sytuacja, w której zamówiony projekt graficzny nie odpowiada ustalonym wytycznym lub wykonane meble mają wady, które czynią je nieużytecznymi.
Spóźnienie w realizacji dzieła
Co więcej, odstąpienie jest możliwe także wtedy, gdy wykonawca spóźnia się z realizacją dzieła w sposób, który uniemożliwia osiągnięcie celu umowy. W przypadku umów, gdzie czas realizacji jest ważny, opóźnienia mogą stanowić podstawę do odstąpienia bez konieczności udzielania dodatkowego terminu na wykonanie pracy.
Niemożność wykonania dzieła
Innym przypadkiem, który uprawnia do odstąpienia od umowy o dzieło, jest niemożność wykonania dzieła z przyczyn niezależnych od którejkolwiek ze stron. Może to dotyczyć np. sytuacji, gdy wykonanie pracy staje się fizycznie niemożliwe z powodu nieprzewidzianych okoliczności, takich jak klęska żywiołowa.
Kto może odstąpić od umowy o dzieło?
Zgodnie z przepisami prawa, prawo do odstąpienia od umowy przysługuje zarówno zamawiającemu (zleceniodawcy), jak i wykonawcy, choć w różnych sytuacjach i na różnych zasadach.
Odstąpienie od umowy o dzieło przez zamawiającego
Zamawiający ma prawo odstąpić od umowy o dzieło, jeśli dzieło posiada istotne wady, które obniżają jego wartość lub funkcjonalność, uniemożliwiając osiągnięcie zamierzonego celu umowy. Nie każdy mankament jednak uprawnia do takiego kroku – musi to być wada istotna. Ponadto zamawiający może odstąpić od umowy w sytuacji, gdy wykonawca opóźnia się z realizacją dzieła w takim stopniu, że osiągnięcie określonego celu staje się niemożliwe, zwłaszcza gdy termin wykonania miał istotne znaczenie dla zamawiającego.
Odstąpienie od umowy o dzieło przez wykonawcę
Wykonawca może odstąpić od umowy o dzieło, jeśli zleceniodawca nie dostarczył niezbędnych materiałów lub informacji, które są warunkiem realizacji dzieła, co uniemożliwia kontynuowanie prac. Ponadto jeśli została przewidziana zaliczka, a zamawiający nie uiścił wymaganej płatności, wykonawca również ma prawo do odstąpienia. Dodatkowo może on zrezygnować z realizacji dzieła w sytuacji, gdy jego wykonanie jest niemożliwe z obiektywnych przyczyn, np. z braku dostępu do ważnych zasobów lub innych okoliczności niezależnych od stron.
Jak odstąpić od umowy o dzieło?
Przede wszystkim konieczne jest sporządzenie pisemnego oświadczenia z podaniem podstawy prawnej i terminu odstąpienia. W niektórych przypadkach trzeba także wyznaczyć dodatkowy termin na poprawę wad dzieła lub zakończenie prac. Następnie strony muszą się rozliczyć, zwracając to, co otrzymały na mocy umowy, a wykonawcy może przysługiwać wynagrodzenie za częściowo wykonane prace. Ważne jest również, aby odstąpić od umowy w odpowiednim terminie, aby nie utracić tego prawa. Warto też skorzystać z pomocy profesjonalisty, żeby cały proces przebiegł zgodnie z przepisami i uniknąć ewentualnych sporów.
Jeśli masz wątpliwości, czy odstąpienie od umowy o dzieło w Twoim przypadku jest zasadne lub nie wiesz, jak prawidłowo sporządzić takie oświadczenie, skontaktuj się z naszą kancelarią. Pomożemy Ci przejść przez cały proces i zadbamy o to, aby Twoje interesy były odpowiednio chronione.
