Standardowo pracownik ma prawo do wykorzystania z urlopu wypoczynkowego, okolicznościowego czy też na żądanie. Jednak czym jest urlop z powodu działania siły wyższej? Kiedy osoba zatrudniona może go wziąć? Wyjaśniamy.
Czym jest urlop z powodu działania siły wyższej?
Urlop z powodu działania siły wyższej jest formą szczególnego zwolnienia od pracy przyznawanego pracownikowi w sytuacjach nadzwyczajnych, które nie są zależne od niego. Przypadki te obejmują nagłe wypadki, poważne choroby bliskich czy też inne pilne sprawy rodzinne. Zgodnie z polskim prawem pracy urlop z powodu działania siły wyższej może być udzielony na maksymalnie 2 dni lub 16 godzin w ciągu roku kalendarzowego. Nie jest on jednak wliczany do standardowego urlopu wypoczynkowego. Rozwiązanie to ma na celu umożliwienie pracownikowi natychmiastową reakcję na nieprzewidziane sytuacje. Pracodawca jest zobowiązany do uwzględnienia wniosku osoby zatrudnionej o taki urlop, jeśli spełnione są odpowiednie przesłanki.
Jak obliczany jest urlop z powodu działania siły wyższej?
Jak zostało już wspomniane, urlop z powodu działania siły wyższej jest obliczany w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w ciągu roku kalendarzowego. W przypadku osób zatrudnionych na część etatu wymiar tego zwolnienia ustala się proporcjonalnie do ich wymiaru czasu pracy. Na przykład pracownik pracujący na pół etatu ma prawo do 1 dnia lub 8 godzin urlopu. W czasie korzystania z tej formy zwolnienia zatrudniony otrzymuje 50% swojego wynagrodzenia. Zasady dotyczące urlopu z powodu działania siły wyższej obejmują wszystkich pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, w tym również nauczycieli. Jednak mogą oni korzystać z tego zwolnienia tylko w wymiarze dniowym. Urlop ten nie przechodzi na kolejny rok kalendarzowy, więc niewykorzystane dni lub godziny przepadają.
Kiedy można wziąć urlop z powodu działania siły wyższej?
Urlop z powodu działania siły wyższej można wziąć tylko w sytuacjach nagłych. Przykładem może być konieczność opieki nad dzieckiem po wypadku czy nagła hospitalizacja członka rodziny. Okoliczności te muszą być nieprzewidziane i niezależne od woli pracownika, co oznacza, że zaplanowane wydarzenia, takie jak np. wcześniej umówione zabiegi, nie kwalifikują się do tego rodzaju zwolnienia. Pracownik powinien zgłosić potrzebę skorzystania z urlopu jak najszybciej, najlepiej w dniu wystąpienia siły wyższej, natomiast pracodawca jest zobowiązany do uwzględnienia takiego wniosku.
Jak zgłosić urlop z powodu działania siły wyższej?
Wniosek o udzielenie urlopu z powodu działania siły wyższej może być złożony w dowolnej formie, która jest akceptowana przez pracodawcę — np. ustnie, pisemnie, telefonicznie lub poprzez wiadomość e-mail. W jego treści należy podać powód nieobecności i krótko opisać okoliczności zdarzenia. Pracodawca nie może odrzucić takiego wniosku, o ile spełnia on wymagania przewidziane w Kodeksie pracy. Chociaż nie jest wymagane szczegółowe uzasadnienie, to pracownik powinien być przygotowany na ewentualne udokumentowanie przyczyny swojej nieobecności.
Osoba zatrudniona może skorzystać z urlopu z powodu działania siły wyższej w sytuacjach, których nie była w stanie wcześniej przewidzieć. Opcja ta w naszej ocenie wydaje się dobrym rozwiązaniem zwłaszcza wtedy, gdy pracownik wykorzystał urlop na żądanie lub wypoczynkowy. Co myślisz o takiej formie zwolnienia? Podziel się swoją opinią w komentarzu pod artykułem.
