Kredyty ze zmiennym oprocentowaniem wiążą się z pewnym ryzykiem, które klient nie zawsze jest w stanie oszacować przy zawieraniu umowy. Czy ugoda z bankiem w sprawie o WIBOR może być opłacalna dla kredytobiorcy? Jakie warunki porozumienia najczęściej proponują instytucje finansowe? W poniższym artykule bliżej przyjrzymy się temu tematowi.
Kiedy bank proponuje ugodę w sprawie o WIBOR?
Banki często proponują kredytobiorcom ugodę, gdy obawiają się kosztownego i długotrwałego postępowania sądowego. Wiele mówi się w ostatnim czasie o opinii Rzecznika Generalnego TSUE z 11 września 2025 r., która potwierdza, że kredyty z WIBOR-em mogą być sprawdzane pod kątem uczciwości, jeśli klient nie dostał jasnych informacji o ryzyku. Jeśli instytucja finansowa obawia się, że przegra sprawę na poziomie krajowym lub unijnym, bardziej opłacalnym rozwiązaniem dla niej wydaje się zaproponowanie porozumienia. Pozwala to uniknąć odsetek, kosztów procesu i publicznego rozgłosu.
Bank może też zaoferować zawarcie ugody w obliczu wyroku TSUE lub krajowego sądu w sprawie podobnej do tej dotyczącej umowy kredytobiorcy. Taką taktykę stosują instytucje finansowe, gdy mają obawy, że wydana decyzja narazi je na zwrot nadpłaconych kwot i konieczność wprowadzenia zmiany w całej linii obsługi kredytów ze zmiennym oprocentowaniem. Często propozycja ugody pojawia się wtedy, gdy klient przedstawia mocne argumenty – np. że bank nie wytłumaczył, jak działa wskaźnik WIBOR i jakie ryzyko wiąże się z jego zmianą.
Dodatkowym impulsem do oferowania klientom ugody w sprawach o WIBOR jest presja regulacyjna. Wymogi Unii Europejskiej, dyrektywa konsumencka i kryteria rozporządzenia BMR zwiększają bowiem obowiązki banków w zakresie przejrzystości informacji, co obniża ich obronność w sądach.
Co może zawierać ugoda z bankiem w sprawie o WIBOR?
W ugodzie bank może zaoferować ponowne przeliczenie kredytu, proponując usunięcie WIBOR z umowy kredytowej i pozostawienie tylko marży albo zastąpienie tej stawki innym, bardziej przejrzystym wskaźnikiem. W niektórych przypadkach instytucja finansowa oddaje część nadpłaconych odsetek. Może to oznaczać realny zwrot gotówki lub obniżenie przyszłych rat. Częstą propozycją banków przy kredytach z WIBOR-em jest też przejście na stałe oprocentowanie na kilka lat, co wydaje się korzystną opcją dla klienta w przypadku podwyżek stóp procentowych. Ugoda z bankiem może także zawierać obniżenie marży, rezygnację z części prowizji albo umorzenie części odsetek.
Ważnym punktem porozumienia z instytucją finansową jest tzw. zrzeczenie się roszczeń. Po podpisaniu ugody klient najczęściej nie może już pójść do sądu w tej samej sprawie. Powinna ona dokładnie wskazywać, kiedy bank wprowadził zmiany do umowy kredytowej z WIBOR-em, w jakim czasie dokona zwrotów i w jaki sposób klient będzie w stanie to zweryfikować.
Czy kredytobiorcy opłaca się zawrzeć ugodę w sprawie o WIBOR?
Zawarcie ugody z instytucją finansową jest szybszym sposobem rozwiązania sporu. Klient od razu może korzystać z niższych rat albo otrzymać zwrot części nadpłaconych kwot. Z drugiej strony porozumienie z bankiem zwykle wiąże się z mniejszymi korzyściami finansowymi niż wygrany proces. Jeśli sąd uzna abuzywność klauzul dotyczących wskaźnika referencyjnego lub stwierdzi, że bank nie przekazał klientowi rzetelnych informacji, może on nakazać usunięcie WIBOR z kredytu, zwrot nadpłat, a nawet unieważnienie całej umowy kredytowej.
Sprawa sądowa często jednak trwa od kilkunastu miesięcy do nawet kilku lat. Złożenie pozwu o WIBOR często wymaga też skorzystania z pomocy prawnej i przygotowania dokumentów. Kredytobiorca musi się także liczyć z ryzykiem przegranej, a wtedy kredyt pozostaje bez zmian. Ugoda wydaje się korzystniejszą opcją dla osób, które chcą szybkiego zakończenia sporu albo pozostała im tylko niewielka część zobowiązania do spłaty. Natomiast pozew może być lepszym rozwiązaniem, jeśli klient posiada mocne argumenty, które potwierdzają brak rzetelnej informacji w umowie o ryzyku związanym z kredytem opartym na WIBOR.
Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy zawarcie ugody z bankiem w sprawie o WIBOR będzie korzystną opcją dla kredytobiorcy. Bardzo ważną kwestią w takiej sytuacji jest dokładne przeanalizowanie umowy kredytowej pod kątem informacji o zmiennym oprocentowaniu.
