Wielu kredytobiorców rozważa skierowanie sprawy do sądu o usunięcie stawki WIBOR z umowy kredytu. Czy istnieje jednak opcja złożenia pozwu zbiorowego? Z jakimi problemami mogą spotkać się osoby decydujące się na taki krok? Czy pozew zbiorowy o WIBOR jest korzystnym rozwiązaniem dla kredytobiorców? Wyjaśniamy.
Na czym polega pozew zbiorowy o WIBOR?
Zbiorowy pozew o WIBOR jest formą działania prawnego, w której grupa co najmniej 10 osób kieruje przeciwko bankowi wspólne roszczenie dotyczące niewłaściwego stosowania tego wskaźnika w umowie kredytowej. Celem złożenia takiego pisma jest zwykle usunięcie WIBOR z umowy kredytu jako składnika oprocentowania albo całkowite unieważnienie umowy kredytu, jeśli klauzula dotycząca stawki okaże się abuzywna.
Żeby zbiorowy pozew o WIBOR został dopuszczony przez sąd, wszyscy kredytobiorcy muszą mieć roszczenia oparte na tej samej podstawie faktycznej. Oznacza to, że warunki ich umów (np. sposób ustalania WIBOR) powinny być na tyle podobne, aby można było je ująć w jednym wniosku. W ramach zbiorowego pozwu wybiera się reprezentanta grupy, który formalnie występuje przed sądem w imieniu wszystkich członków. Kredytobiorcy mogą także skorzystać z pomocy adwokata posiadającego doświadczenie w prawie bankowym. Przed skierowaniem sprawy na drogę sądową konieczne jest również zebranie pełnomocnictw lub zgód od wszystkich osób, które chcą dołączyć do pozwu zbiorowego o WIBOR.
Problemy przy pozwach zbiorowych w sprawach o WIBOR
Osoby, które chcą złożyć zbiorowy pozew o WIBOR, muszą się liczyć z tym, że procedura sprawdzania przez sąd, czy grupa nadaje się do wspólnego prowadzenia sprawy, zwykle znacząco wydłuża rozpoczęcie postępowania. Doświadczenia związane z roszczeniami dotyczącymi kredytów frankowych pokazują też, że różne wzorce umów i odmienne historie spłat często utrudniają ujednolicenie żądań i wyliczeń. Niejednokrotnie wymusza to podział grupy na podgrupy.
Uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia w przypadku złożeniu grupowego wniosku o unieważnienie kredytu z WIBOR-em zazwyczaj nie jest jednoznaczne z zakończeniem sprawy. Często kredytobiorcy muszą bowiem indywidualnie ubiegać się o unieważnienie i rozliczenie swoich umów. Może też pojawić się problem dotyczący różnic w oczekiwaniach członków grupy. Jeśli część osób chce unieważnienia umowy kredytowej, natomiast innym zależy tylko na zwrocie nadpłat lub usunięciu WIBOR-u z kredytu, utrzymanie wspólnej strategii i spójnego tempa procesu staje się bardzo utrudnione.
Czy warto zdecydować się na pozew zbiorowy o WIBOR?
Pozew zbiorowy dotyczący kredytu z WIBOR-em wydaje się dobrym sposobem na podzielenie kosztów postępowania między wielu kredytobiorców i wzmocnienie pozycji wobec banku. Dzięki temu grupa klientów może wspólnie wystąpić z żądaniem unieważnienia klauzul abuzywnych lub całej umowy, co przy indywidualnym wniosku byłoby bardziej kosztowne. Pozycję konsumentów w pozwach zbiorowych wydaje się wzmacniać opinia Rzecznika Generalnego TSUE z 11 września 2025 r., która wskazuje, że brak rzetelnego wyjaśnienia warunków umowy może być podstawą do uznania jej zapisów za niedozwolone. Dotyczy to sytuacji, kiedy bank nie zapewnił klientowi pełnej i zrozumiałej informacji o działaniu wskaźnika WIBOR oraz ryzyku zmian oprocentowania. Złożenie pozwu zbiorowego wydaje się jednak uzasadnione tylko wtedy, gdy roszczenia kredytobiorców są zbieżne. W przeciwnym wypadku lepszym rozwiązaniem może okazać się indywidualne domaganie się swoich praw.
Osoby, które chciałby skierować do sądu sprawę o WIBOR, mają prawo skorzystać z opcji złożenia pozwu zbiorowego. Warunkiem jest zgromadzenie grupy co najmniej 10 kredytobiorców posiadających umowę kredytową zawartą na podobnych warunkach. Należy jednak mieć na uwadze, że sprawy dotyczące pozwów zbiorowych zwykle są bardziej czasochłonne, ponieważ wymagają dokładnej weryfikacji przez sąd.
