Jeśli nie zgadzasz się z decyzją urzędu, wiedz, że możesz się odwołać do organu wyższej instancji. Ustawodawca zapewnia dwuinstancyjny tryb odwoławczy, aby kontrolować pracę administracji samorządowej. Do kogo się zgłosić z niekorzystnym dla nas dokumentem? Podpowiadamy, co prawo administracyjne mówi o Samorządowym Kolegium Odwoławczym.
Czym jest samorządowe kolegium odwoławcze?
Samorządowe Kolegium Odwoławcze (SKO) to instytucja, do której można się zwrócić, jeśli nie zgadzamy się z decyzją urzędu gminy, miasta czy powiatu. Działa niezależnie od rządu i pełni rolę organu, który sprawdza, czy wydane decyzje są zgodne z prawem administracyjnym. W Polsce istnieje 49 takich kolegiów, a ich siedziby znajdują się w dawnych miastach wojewódzkich. Działalność Samorządowego Kolegium Odwoławczego regulują przepisy prawa administracyjnego, w szczególności.
- Kodeks postępowania administracyjnego – określa zasady, według których SKO rozpatruje sprawy.
- Ustawa z 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych – określa skład i zasady działania SKO pod kątem organizacyjnym.
Jak wygląda ścieżka odwoławcza w ramach dwuinstancyjnego postępowania administracyjnego?
Funkcjonowanie SKO zwiększa szansę uzyskania korzystnej decyzji administracyjnej. Jak wygląda ścieżka odwoławcza zgodna z prawem administracyjnym?
- Pierwsza instancja – decyzję wydaje np. urząd gminy, starostwo czy inna jednostka administracyjna.
- Druga instancja – odwołanie trafia do organu wyższego stopnia, np. Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Warto pamiętać, że jeśli obywatel nie zgadza się z rozstrzygnięciem SKO, może ponownie odwołać się, tym razem w formie skargi do sądu.
Kto zasiada w samorządowym kolegium odwoławczym?
W Samorządowym Kolegium Odwoławczym pracują prezes, wiceprezes oraz członkowie, którzy mogą być zatrudnieni na stałe lub pełnić funkcję dorywczo. Prezesa i wiceprezesa powołuje oraz odwołuje Prezes Rady Ministrów. Nowi członkowie są wybierani w konkursie, aby zapewnić, że posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie. Podczas rozpatrywania spraw kierują się wyłącznie obowiązującym prawem, co zapewnia ich niezależność i bezstronność. Biuro kolegium zajmuje się sprawami organizacyjnymi i administracyjnymi, wspierając pracę członków. Dzięki takiej strukturze obywatele mogą liczyć na rzetelne i sprawiedliwe rozpatrywanie swoich odwołań.
Jakie sprawy rozpatruje samorządowe kolegium odwoławcze?
Samorządowe Kolegium Odwoławcze zajmuje się rozpatrywaniem skarg na decyzje urzędów gmin, miast i powiatów. Dotyczy to m.in. spraw związanych z planowaniem przestrzennym, nieruchomościami, ochroną środowiska, podatkami lokalnymi czy należnymi obywatelom świadczeniami. Jeśli ktoś nie zgadza się np. z decyzją wójta o odmowie wydania warunków zabudowy, może odwołać się do SKO. Kolegium rozpatruje też zażalenia na inne postanowienia oraz wnioski o ponowne przeanalizowanie sprawy lub unieważnienie decyzji.
Odwołanie do SKO – case study
Posłużmy się konkretnym przykładem. Anna, mama niepełnosprawnego syna, złożyła wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem do warsztatów terapii zajęciowej. Organ pierwszej instancji, w tym przypadku powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, odmówił, uznając, że syn nie spełnia wymogów.
Anna uważa jednak, że decyzja jest niesłuszna, ponieważ jej dziecko wymaga rehabilitacji i terapii, które oferuje ośrodek terapeutyczny. Postanawia odwołać się do organu drugiej instancji, czyli do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które ponownie analizuje sprawę. Jeśli SKO uzna, że decyzja urzędu była błędna, może ją uchylić i nakazać wydanie nowego orzeczenia. Jeśli poprze organ pierwszej instancji, wówczas Anna może zaskarżyć decyzję SKO i skierować sprawę do sądu.
Jeśli po otrzymaniu decyzji administracyjnej dochodzimy do wniosku, że się z nią nie zgadzamy, warto skorzystać z pomocy prawnika, który przeanalizuje sprawę i wskaże przesłanki do ewentualnego odwołania do SKO. Czasami decyzja jest zgodna z przepisami, ale zastosowana wykładnia rodzi wątpliwości, a to trudno ocenić samodzielnie. Nasza kancelaria zajmuje się sprawami z zakresu prawa administracyjnego. Porozmawiajmy, jesteśmy do Twojej dyspozycji!